MuzeAoide

Blog van Jan-Willem Scheurwater en Jannet Scheurwater over het begrijpen van klassieke muziek

Muze

Muze
De negen muzen — Clio, Thaleia, Erato, Euterpe, Polyhymnia, Calliope, Terpsichore, Urania, Melpomene —Romeinse sarcofaag, 2e eeuw

vrijdag 15 september 2017

De Frauenkirche in Dresden is een toonbeeld van de tragiek én de heroïek van de geschiedenis. Ooit is zij gebouwd als Lutherse kerk en eeuwenlang bepaalt het gebouw het aanzicht van Dresden. In de Tweede Wereldoorlog wordt zij door de hevige bombardementen verwoest. Na jaren als indrukwekkende puinhoop de herinnering aan de gruwelen van de oorlog levend te hebben gehouden, is zij tenslotte toch herbouwd dankzij de inspanningen van velen.

zondag 21 mei 2017

L'Ascension van Messiaen

In 1932-1933 componeert Olivier Messiaen (1902-1992) 'zijn' L'Ascension. Een indrukwekkend werk geschreven met als uitgangspunt het Evangelie van Johannes. Het Evangelie dat de geschiedenis van Jezus sterk vanuit de heerlijkheid beschrijft, alles met een aureool. Zijn 'De Hemelvaart' is een vierdelig werk waarmee hij de hoorder als het ware meeneemt in de Hemelvaartgeschiedenis.

zondag 19 februari 2017

La fille inconnue (Jean-Pierre & Luc Dardenne)

De gebroeders Dardenne hebben in het afgelopen jaar een nieuwe film gemaakt: La fille inconnue. Opnieuw een fascinerende film, waarin het verhaal van de dokter die op zoek gaat naar het dode onbekende meisje aangrijpend in beeld gebracht wordt. De film draait om wat gezegd moet worden, hoe het geweten bevrijd wordt, want het dode, naamloze meisje spookt door de hoofden van alle betrokkenen. Een tragische en hoopgevende film. Bij de dvd zit een interview van 25 minuten met de filmmakers, waarin ze de kijker meenemen in de gedachtewereld achter de film. 
De films van Dardenne zijn een soort van bijsluiter bij het leven. Ze laten zien hoe het leven werkt.

zondag 5 februari 2017

Jan-Willem Scheurwater over Michelangelo's vinger van God

Wie in Rome komt, kan bijna niet om Michelangelo heen. Zijn beeldhouwwerken zijn indrukwekkend: de Pietà in de Sint Pieter, Mozes in de San Pietro in Vincoli, ...
En de indrukwekkende Sixtijnse Kapel. De kapel is een groot schilderwerk van schepping tot laatste oordeel, van Oude naar Nieuwe Testament, de profeten op de eregalerij. Een bekend fragment van de plafondschildering in de Sixtijnse Kapel is de schepping van Adam met de vinger van God die de hand van Adam aanraakt, bijna aanraakt. 
Heeft deze weergave van de schepping van Adam Bijbelse wortels? In het Genesisverhaal lezen we toch dat God de eerste mens de levensadem in de neusgaten blaast? In dit artikel geef ik enkele gedachten weer die ik heb bij deze fresco.

zaterdag 21 januari 2017

Jan-Willem Scheurwater over Sjostakovitsj's Twaalfde

Het is dit jaar voor Rusland een herdenkingsjaar: 1917-2017. 
De Twaalfde Symfonie heeft als titel 'Het jaar 1917' 'Ter nagedachtenis aan Lenin'.
Sjostakovitsj geeft in zijn Twaalde Symfonie een scherp commentaar op de geschiedenis van het communisme en haar hoofdrolspelers. Altijd nog actueel, zeker als je bedenkt dat de componist niet alleen het communisme muzikaal becommentarieerde, maar iedere vorm van dicatuur, populisme en onderdrukking van de mens.
Jammer dat deze symfonie zo slecht begrepen is ...

Deze symfonie heeft vandaag de dag wellicht nog steeds iets te zeggen, hier en daar ...

donderdag 29 december 2016

Welkom!
Op deze blog vind je verschillende artikelen over kunst en vooral over klassieke muziek. 

Om maar gelijk met de deur in huis te vallen: het perspectief van waaruit wij naar de kunst kijken en er over schrijven is het christelijk geloof. 
Vanwaar dit perspectief? 
Allereerst omdat wij zelf een christelijk netvlies hebben meegekregen vanuit het nest waaruit we komen. Daar kom je dan toch niet helemaal meer los van, als je dat al zou willen. Je kunt je er tegen verzetten, het ontkennen of het gewoon gebruiken. 
Daarnaast ook omdat we kunst als een grote gave zien. De Grieken zeiden: het is een gift van de muzen. 
En niet in de laatste plaats: het christelijke geloof is een onuitputtelijke bron gebleken om kunst te scheppen, te genieten …  Alleen al het Rijksmuseum wordt dagelijks door duizenden mensen bezocht om Rembrandts bijbelse taferelen te zien. 

Het christelijk geloof heeft de kunstwereld diepgaand 'begeistert'. Daar kom je bij het luisteren naar klassieke muziek niet onderuit. Van Bach tot de a-religieuze Shostakovitsj: het christelijk geloof speelt een rol, in teksten, muzikale citaten, toonsoorten waarin de werken gecomponeerd zijn. De mate waarin varieert uiteraard van de overtuigd katholieke Bruckner, die een symphonie aan 'der liebe Gott' wijdde, tot Stravinsky, de componist van het meest moderne werk, 'le sacre du printemps', die eveneens een Psalmensymfonie schreef. 
Het is bijvoorbeeld fascinerend om de overeenkomst tussen Beethovens Vijfde en Zesde symfonie en het Weihnachtsoratorium van Bach te ontdekken.

Als je meer van de achtergrond en de ontstaansgeschiedenis kent van muziek, dan luister je ook anders. 


Wat wij zelf in de loop van de tijd hebben ontdekt, wat wij gelezen en gehoord hebben en waar wij zelf van genieten,  dat willen we delen.


Er komen wekelijks een aantal artikelen bij: tot lezens!

Jan-Willem en Jannet Scheurwater